zondag, maart 26, 2006
Chachalamanca semana 3

Bodas
Gistermorgen rond de klok van een uur (dan is het hier echt nog helemaal mañana!) Ik zit op een terrasje in het weer teruggekeerde lentezonnetje in een hoekje van de Plaza Mayor vlak naast het Ayuntamiento (het gemeentehuis).Om me heen hoor ik zeggen: hay un boda, er is een bruiloft. Twee lelijke eendjes, een gifgroen gekleurd met rose spatborden, voor de bruid en het andere donker bordeaux rood met zwart voor de bruidegom staan tegenover elkaar op het plein, dat normaal autovrij is. Even eerder heb ik ze enkele minuten na elkaar, eerst de bruidegom en daarna de bruid elk in hun eigen versierde eendje al op de Gran Via bij mijn huis voorbij zien komen. Het is nu een extra drukte van belang met feestelijk aangeklede familieleden en vrienden. Enkele ooievaars (dat belooft natuurlijk alle goeds) overzien vanaf hun nest boven op de San Martin naast het plein het gehele tafereel, anderen cirkelen er hoog boven. Ooievaars horen hier tot de vaste inventaris van de kerktorens! Vanaf de zijkant kijkt ook de in reliëf versteende Franco vanaf zijn zo omstreden en daarom vaak met rode verf bekladde rozet toe. Even later komt er alweer een nieuw bruidspaar het plein op, nu in een rode Jaguar. Het andere bruidspaar is inmiddels hopelijk getrouwd en komt even later inderdaad naar buiten. Ook hier worden daar rozenblaadjes aan besteed en enkele kilopakken arroz om het bruidspaar ¡mucha suerte! te wensen. Een prachtig tafereel, al heeft de bruid ondanks het zonnetje zo te zien toch ´carne de gallina´ met die blote schouders en rug!
Los Dominicos y Las Dominicas
Eerder op deze vrije ochtend heb ik na het keurige wekelijkse zwemuurtje in de calles rapido de la piscina met gorro en zapatillos y sin gafas (herhalingsoefening voor badmuts, slippers en bril), een bezoekje gebracht aan het Convento de las Dueñas Domenicas, een klooster dat in 1419 is gesticht en de tand des tijds tot vandaag heeft overleefd. Vorige week op vaderdag heb ik al het zeer indrukwekkend Convento de los Dominicos bezocht, het klooster van de Dominicanen. Nu dus het ertegenover liggende Dominicanessenklooster, dat nog steeds als slotklooster in gebruik is. Alleen de voorpatio, de ingang en de grote binnenpatio met omgang kunnen worden bezocht. Het is een juweeltje van 15e eeuwse bouw- en beeldhouwkunst. Alle zuilen rondom zijn rijkelijk versierd en bewerkt met koppen en velerlei voorstellingen. Over het dak van de omgang rond de binnentuin zijn de torens van de imposante kathedraal te zien. Precies om 12 uur klinkt in eenvoudig klokkenspel het Ave Maria. Wat een serene rust en wat een rijkdom, ik zal er zeker nog eens terugkeren. Bij het weggaan bezoek ik het kleine getraliede winkeltje van de nonnetjes en koop er via een al even getralied luikje hun befaamde Dulces de las Dueñas, zachte koek met amandelen. Ze sluiten mooi aan bij het postre van het comida op deze dag.
Speciaal ook voor onze dueña, die vandaag na een half jaar definitief afscheid heeft genomen van studente Justine uit Zuid Afrika, die nu uitstekend Spaans spreekt. Ze heeft vanmorgen zelf voor het afscheid nog speciaal vers en voor het ontbijt (!) churros gebakken, een soort van langwerpige oliebollen, voor diegenen die ze niet kennen.
Dat is dus het lot van de dueñas hier, als je eindelijk een beetje fatsoenlijk met je gasten kunt communiceren gaan ze ervan door. Ik hoop overigens natuurlijk dat het met mij toch ook zo zal gaan. Voorlopig heeft ze nog vrijwel bij elke zin haar handen vol om mij te corrigeren. Zelfs van achter uit de gang blijft ze me kritisch volgen in mijn gestuntel met mijn medestudenten.
Mañano santo
Ik maak er een beetje een mañano santo van en bezoek nog twee kleine oude kerken vlak bij me in de buurt, waar ik dagelijks langskom. Basilica de San Julian en de kerk van de Esclavos. Ik waan me in beide een hele tijd terug in de tijd. Er zijn goedbezochte diensten aan de gang en dat op een gewone doordeweekse zaterdag. Ik kan me tegoed doen aan m´n deze week weer meer veroverde Spaans, omdat ik veel van de gebeden nog uit mijn jeugd ken. Ik diende enkele van m´n jonge teenerjaren achtereen elke morgen om 7 uur de mis bij de zusters van Liefde in de Willemstraat in Eindhoven.
Hier leeft het katholieke geloof duidelijk nog aanzienlijk meer dan bij ons, je ziet redelijk wat jongere mensen, hoewel er ook hier sprake is van vergrijzing. Je voelt hier aan alles dat het over twee weken Semana Santa is en je ziet nu overal de affiches al ter aankondiging van alle activiteiten, waaraan je merkt dat er wat belangrijks staat te gebeuren. De processies, die tijdens deze week door het oude centrum van de stad zullen trekken worden georganiseerd door de zg. cofradias, de broederschappen. Daarvan bestaan er vele en er zijn er zelfs bij die 5000 leden tellen. Zij zorgen voor de organisatie en de muziek voor de processies en er wordt zeer veel werk gemaakt van de traditionele kleding die gedragen wordt. Deze week wordt hier overigens ook gezien als een feestweek. Ik vroeg op school of op Viernes Santo (Goede Vrijdag) niet alles gesloten zou zijn en met name ook de horeca gelegenheden. Nee dus, alles draait hier wat dat betreft gewoon door. Er is zelfs een processie ´s morgens om 5 uur die de speciale naam Procesión de los Borrachos heeft, vanwege de dronkaards die, bang om het te missen, niet naar bed zijn geweest en rechtstreeks uit de kroeg ter processie gaan.

Teatro
Opnieuw heb ik deze week mogen genieten van cultuur, eerst dinsdag met ongeveer 800 anderen van het Panocha strijkkwartet uit Tsjechië met werk van Mozart en Dvorak in het Palacio de Congreses y Exposiciones. Een zaal waar 1200 mensen terecht kunnen.
Vrijdag was de beurt aan een selectie van het Orquesta Sinfonica de Castilla y León voor een uitvoering van het Octeto de cuerdas van de Roemeense componist George Enescu (1881 - 1955). Een meeslepende, maar vooral ook ontroerende vertolking van dit voor mij verrassende en onbekende werk voor viool en cello, geschreven in Parijs in 1909. Prachtige gedreven muziek met een uitstekende soliste uit Polen
Na de pauze Schönberg, wat bewerkelijker, een serenade voor 7 instrumenten, mandolien, gitaar, viool en altviool, cello, klarinet en een basklarinet en ook nog een echte basstem voor een van de 7 onderdelen. Merkwaardig geheel, ongetwijfeld voor de fijnproevers... maar voor de doorsnee muziekliefhebber blijft het geen gemakkelijk te verteren kost. Dat was ook te merken aan het stoelgedrag van enkele jonge kinderen voor ons op de eerste rij....
School Mester

Afgelopen maandag kreeg ik m´n eerste ´echte´ testje terug. Had er 29 goed van de 45, viel me niet tegen, maar profesora Asun (op foto in het blauw middenvoor) meende de nieuwe week toch te moeten beginnen met een stevige preek om ons tot beter studeren aan te zetten, daar zit je dan met je 56 jaar braaf in de klas...gelukkig heeft ze het vrijdag goed gemaakt met een chocolatina con leche als studie aanmoediging, haar jongste zoontje van nog geen 2 is in de ´een antwoord fase´ en antwoordt namelijk op alles alleen maar ´chocolate´ Werkt wat betreft de studieijver toch een stuk beter!
En zoals op elke school gaat ook het nieuwe hier ervan af en ben ik deze week geconfronteerd met de voor en nadelen van frontaal onderwijs. Zeker als het om iets gaat, wat jij al lang weet en wat dan weer eens helemaal opnieuw aan iedereen klassikaal wordt uitgelegd, zonder dat er rekening wordt gehouden met individuele verschillen. Ik begrijp nu ook het soms apathische gedrag van enkele jongere klasgenoten. ik dacht dat het alleen lag aan het feit, dat ze soms met slechts een enkel slaapuurtje uit de disco naar school komen. Maar nu heb ik daar al weer een genuanceerdere kijk op gekregen. Nee de eventuele geneugten van de Tweede Fase zijn hier nog niet helemaal doorgedrongen. Het is hier ook moeilijk omdat er wekelijks leerlingen weggaan en er nieuwe bijkomen, dus krijg dat maar eens allemaal een beetje naar niveau met een beperkt aantal docenten redelijk georganiseerd.
De nada Real Madrid
Een Nederlandse stel van school is deze week vervroegd naar huis teruggekeerd. Ze hadden kaartjes voor een wedstrijd van Real Madrid afgelopen zondag. Werd zondagmorgen in een bar in Madrid na een kleine afleidingsmanoevre hun tas weggehaald met alles erin, paspoort, rijbewijs, autosleutels, geld, camera en ook ....de tickets voor Real Madrid. Dat ging dus ook niet door. Gelukkig bleek de auto er een enkele dag later nog te staan en werd later zelfs de tas teruggevonden met vrijwel alles er nog in behalve geld en camera. Maar dan is de lol er wel even af als je voor 3 weken naar Salamanca bent gekomen om voor je werk een woordje Spaans op te doen. Ze hebben er toch geen spijt van omdat ze in de zomer veel met Spaanse toeristen te maken krijgen en ook van de Spaanse cultuur veel opgestoken hebben. Toch handig om te weten dat je je gasten niet al om 12.00 uur een lunch hoeft voor te zetten.
Chachacha
Deze week de danslessen afgesloten met enkele passen van de Cubaanse Chachacha, dus weer wat nieuws mogen leren. Het merendeel van de jeugd houdt het nu voor gezien en zelf zal ik nu ook nog maar af en toe voor de gezelligheid meedoen met een herhalingslesje. Afgelopen nacht heb ik tussen 2 en 3 nog wat praktijkoefeningen gedaan en dus was ik pas om 4 uur thuis ......
Botellón
Vorige week schreef ik hier al iets over. Inmiddels kan ik dit wat verder nuanceren. Dit verschijnsel kennen we ook bij ons zonder dat het een duidelijke naam heeft. Jongeren in verschillende steden houden op dit moment een soort competitie om te kijken wie het grootste kan organiseren. Want wat is een botellón? Niets meer of minder dan een samenkomst met veel drank van een groep jongeren, die elkaar via internet en mobiel benaderen om dit te organiseren en ergens buiten in een park daarvoor af spreken. Doordat de media er uitgebreid aandacht aan schenken is het een soort hype geworden. In Salamanca is het verboden om op straat alcoholhoudende dranken te drinken en vorig weekend is dat hier uit de hand gelopen en waren er gelijktijdig in diverse steden dit soort macro-botellóns zoals het hier ook wel genoemd wordt. Tot wel met vele 10.000 en jongeren tegelijk.
M´n klasgenoot, die daarbij gewond is geraakt, heeft gisteren zijn 43 puntos - hechtingen uit zijn gezicht mogen laten verwijderen en zijn ogen zijn onbeschadigd gebleven. En dat is een heel groot geluk. Hopelijk valt het met de littekens ook mee.
ETA
Belangrijk politiek nieuws leek me de aankondiging van de ETA dat ze de wapens neer zullen leggen. Er was op televisie (ook in Nederland) uitgebreid aandacht voor de gemaskerde ETA leden die dit op een persconferentie bekend maakten. Aan tafel dacht ik dan ook gewag te kunnen maken van een historisch feit. Voor de Spanjaarden hier is dat echter nauwelijks het geval. Ze zijn al zo lang gewend aan verklaringen die later toch weer veranderd worden, dat ze er vrij laconiek en gelaten op reageren. Het probleem is ook dat het nooit duidelijk is namens wie deze uitspraken worden gedaan en wordt de ETA door veel Spanjaarden vooral ook gezien als een beetje op mafia achtige wijze opererende organisatie. Mafia-achtig omdat ze ter financiering van hun activiteiten bedrijven en instellingen geld zouden afpersen onder bedreiging met geweld. Nogal wat kopstukken zitten in de gevangenis en met de strijd tegen het terrorisme is de ETA in een moeilijke hoek terecht gekomen. De regering heeft toegezegd te willen onderhandelen als de wapens worden neergelegd en voorziet nu nog een lang en moeizaam proces. In Baskenland wordt er ongetwijfeld anders tegen aan gekeken.
Ten slotte nog een plaatje om jullie het water uit de mond te laten lopen (of afhankelijk van de smaak juist niet...), zo kookt onze dueña voor ons! Links potaje met spinazie, kikkererwten en mariscos. Rechts ook een visschotel met garnalen en rode pimientos (paprika´s) Vanaf morgen komen er 2 jonge Australische studenten aan tafel bij, waarvan wij (2 Italianen, een Zwitser en een Nederlander die ´thuis´ onderling al niets anders dan Spaans spreken) het vermoeden hebben dat ze nog geen enkel woord Spaans geleerd hebben, we zullen zien!

En net nu ik hier in het internetcafé wil afsluiten hoor ik de trompetten en zie de eerste processie vanaf de San Julian vertrekken!

zondag, maart 19, 2006
Salsalamanca 2

Vandaag is het hier vaderdag en niet als bij ons in juni. Zo hoort het natuurlijk ook in een van eeuwen her streng katholiek land, waarbij St. Jozef dan de aandacht krijgt die hij verdient. Ook al zijn er historisch gezien de nodige twijfels en heet het traditioneel bij ons het patroonsfeest van St.Jozef werkman. De dag van San José of Jozefa zoals men hier ook wel zegt, wordt hier uitgebreid gevierd. In veel winkels hangen posters voor de raam om de kinderen en de moeders te herinneren dat het dia del padre is en dat zij de ideale geschenken daarvoor hebben.
Voor mij heeft deze dag ook speciale betekenis als vader. Onze oudste zoon is vandaag jarig en deze keer mis ik dus het speciale verjaardagsontbijt. De koosnaam voor vader is van Jose en Jozefa afgeleid tot Pepe.
Ook dat heeft hier weer een speciale historische betekenis. ¨La Pepa¨ was namelijk ook de naam van de eerste grondwet van Spanje. Deze werd door de zg. liberale constituyentes in 1812 door de Cortes van Cádiz helemaal in het zuiden van Spanje aangenomen. Daarbij werd ook uitgegaan van de 3 poderes, oftewel de scheiding van de wetgevende, de uitvoerende en een onafhankelijke rechtsprekende macht. Onder invloed van de nobeles, de iglesia en de grote campasinos mocht het niet van lange duur zijn en werd het absolute vorstendom in Spanje weer hersteld. Dat leidde met name vanaf 1814, met een kleine onderbreking tot 1833 tot de zg. Década Ominosa, een tijd van grote repressie onder koning Fernando VII, waarbij velen de wijk namen naar Frankrijk.
Deze en nog vele andere wijsheden heb ik opgedaan in enkele conferencias over deze periode in de Spaanse geschiedenis vanaf de regering vanCarlos III (1759 - 1788), Carlos IV (1788 - 1808), Fernando VII 1808, 1814 - 1833) tot en met de periode met Isabel II (1833 - 1868).
De tweede week Salamanca zit erop en op dit moment geldt weer eens een heel bekend gezegde hier in Salamanca namelijk ¨Hasta el cuarenta de Mayo, no te quite el sayo¨ oftewel laat tot de 40ste mei je extra jasje / kledingstuk niet thuis, want het kan hier verkeren. Midden in de week ging detemperatuur zelfs al even over de 25 graden C. heen. Nu regent het weer af en toe en de temperaturen gaan dichter naar de 10 dan naar de 20 graden.
De school Mester en de lessen:
ook interessant voor toekomstige Salamanca en Spanje gangers!
Vrijdag m´n eerste testje gehad van alle werkwoordvormen. Gelukkig krijg ik het pas na het weekeinde terug, want ondanks stevig blokken, heb ik vrees toch nog behoorlijk wat ´presentes subjuntivos´ en´indictivos´ door elkaar gegooid. Of heb ik de ´futuro simple´ voor een ´pasada´ aangezien, nog afgezien van de nodige onregelmatige vormen. Ook deze docenten scheppen er klaarblijkelijk enig sadistisch genoegen in om hun studenten daarmee expres lastig te vallen. Hoop maar op enige leeftijdsbonus.
Mijn school Mester ontwikkelt momenteel een website, waarop je zelf kunt oefenen. De eerste lessen zijn al klaar. Na een pagina uitleg in het Spaans van de grammatica kun je enkele oefenpagina´s per onderwerp maken. Door te klikken op de vraagtekens achter de opgave krijg je meteen ook de correcte antwoorden. Een uitstekend programma om mee te oefenen. Het is te vinden op het net onder gospanish.net en het is nu (nog) vrij toegankelijk (alleen als je de entree test wil doen moet je je naam opgeven). Zeker voor de leerlingen die Spaans hebben is het de moeite waard. Nog steeds een wonder, dat je dat zo maar overal ter wereld kunt doen.
Deze week ook in lessen weer veel opgestoken. De grammatica wordt door Asun (afgeleid van Asunción - oftewel genoemd naar Maria ten hemelopneming) met veel geduld en heel gestructureerd uitgelegd.
Conversatiecollega Jesús heeft het helaas bij mijn hospita een beetje verbruid toen ik deze week bij het comida in geuren en kleuren vertelde welke tacos palabrotas en insultos (scheldwoorden en beledigingen) je hier in het dagelijks leven tegen kunt komen. Zij vond het niet nodig, de leraar hoefde zich hier helemaal niet mee bezig te houden en wij hoefden dergelijke woorden al helemaal niet te leren kennen. Ze heeft natuurlijk (vooruit een beetje dan) gelijk, maar leuk is het wel om er kennis mee te maken en ook handig als je een dergelijke uitdrukking op straattegenkomt.
En zo heb ik dan gisteren samen met mijn Zwitserse klasgenoot Pepe bij cafe ´Cervantes´met uitzicht op het Plaza Mayor rond de klok van 6 voor het piano concert braaf mijn huiswerk zitten maken over de talloze toepassingen van de werkwoorden estar en ser, waar wij ´zijn´ voor hebben en de speciale toepassing van plaats en tijd bepalende bijwoorden. Na het uitgebreide comida ´arroz y calamares en su tinta´ (rijst met inktvis in de eigen inkt klaargemaakt), een heel kort siëstaatje en het vooruitzicht op een ´caña´ met een tapa na het pianoconcert, was het geen probleem om tijdens onze standaard etenstijden gewoon aan het werk te zijn.
Salsa
Hoewel ik van dit alles rondom het Spaans geniet, waren de salsalessen ´s middags van 4 tot 5 toch wel het leukste op school deze week. De school heeft er een speciaal lokaal voor ingericht met spiegelwanden. Salsa lerares Ana heeft ons in de clase de salsa ingewijd in de belangrijkste stappen en draaitjes van de salsa, de merengue en de rumba. Voor mij niet echt nieuws, maar wel heerlijk om dat dagelijks onder goede leiding weer een uurtje te kunnen oefenen. Afgelopen nacht hebben we weliswaar met het nodige geduld (het dansen begon pas om 2.00 ´s nachts!!) met een heel stel van het salsa klasje het geleerde in praktijk kunnen brengen. En het is echt verrassend om te ervaren hoe veel de jongeren hebben geleerd in een week, dat viel al gelang het geslacht zowel bij de Spaanse jongens als meisjes in de smaak... We gaan proberen het nog een vervolg te geven.
Salamanca in het nieuws
Mijn ongetwijfeld wat romantische en gekleurde beeld van deze stad is een beetje realistischer bijgesteld door de gebeurtenissen van de afgelopen dagen. Er was een zg. Botellón een studentenfeest waarbij veel met veel, heel veel drank en flessen wordt gegoocheld. De universiteit had voor dit gebras (en veel glaswerk) de studenten de toegang ontzegd tot een bepaald plein en het stadsbestuur ook het Plaza Mayor. Dit leidde in de late nacht van vrijdag op zaterdag tot forse ongeregeldheden, waarbij de politie heeft ingegrepen, er een aantal jongeren is gearresteerd. Er waren enkele gewonden en er was ook nog behoorlijke materiële schade. De zondagskranten staan er vol van. Het schijnt ook de internationale media te hebben bereikt en mogelijk ook in Nederland het nieuws te hebben gehaald.
In dezelfde nacht is een jonge klasgenoot in zijn gezicht gewond geraakt door een actie met glas van een andere jongen, hoop dat hij er maandag toch is en het een beetje meevalt! Dat brengt de soms zo ontnuchtere werkelijkheid weer wat terug. Tegelijk niet helemaal vreemd in een stad met toch inmiddels ruim 200.000 inwoners, met daarbij nog eens naar schatting 30.000 studenten.
Zelf heb ik deze avond in een Ierse Pub een stukje van St. Patricksday mee mogen maken, compleet met gorro de fiesta (de feestmuts gesponsord door uiteraard Guiness). Die komt vast met carnaval eens van pas.
Film Orgulla y Prejuicio
Aan een boek lezen kom ik hier nauwelijks toe, de meest gebruikte boeken zijn de prisma woordenboeken en de diccionario van Mester. Wel heb ik eergisteren de bioscoop bezocht voor de film Orgullo y prejuicio naar de novelle van Jane Austen (Pride en prejudice - geen topper en tegelijk een rustige romantische verademing binnen het hedendaagse commerciële filmgeweld) Bijna alle films worden hier in het Spaans ingesproken (doblada), zonder ondertitels (ben zo blij dat we dat bij ons niet doen, want bij m´n eerste film in het Spaans had ik al het gevoel, dat deze stemmen me al verveelden en ik ze al tig keer gehoord had, zoals die Duitse met die nagemaakte kuchjes en bijgeluidjes, het moest verboden worden.... ) Voor mijn Spaans was het wel goed en ik was verbaasd, wat ik hier na precies 10 dagen les al allemaal meepikte aan woorden en zinnen.
Theaters
Inmiddels heb ik ook al 2 theaters / muziekzalen mogen bezoeken. In de mooie zaal CAEM Centre de Artes Escénicos y de la Música (een voormalig gevangenisgebouw) was er de Portugees Mozambikaanse fado zangeres Maryza met een geweldig stel muzikanten. Toch bijzonder, gezien de historische verhoudingen tussen Portugal en Spanje. Mijn hospita vertelde dat de Portugezen over het algemeen de Spanjaarden beter kunnen verstaan dan omgekeerd. Van haar cd Transparente was er een speciale versie met naast de teksten ook enkele nummers in 2 talen.
De pianist David Gómez, besteedde in een tot prachtige gehoorzaal verbouwde oude kerk met heerlijke stoelen (daar kunnen de Eindhovens theaters nog wat van opsteken...) auditorio de San Blas 3 avonden aan de complete uitvoering van de pianosonates van Mozart, waarvan ik gisteren de laatste bijwoonde. Een punctuele uitvoering met a la turca tot slot, helaas wat mij betreft met een beetje veel theater aan expressieve gebaren en een meemurmelgeluid. Maar muzikaal was het dik in orde. Zeker met enkele toegiften van tango´s van Piazolla en de Falla.
Volgende week staat het oudste theatervan Salamanca op het programma, het Teatro Liceo uit 1843.
Er valt nog veel te verhalen over mijn belevenissen hier. Ik beperk me voor nu tot slot nog tot het zwembadverhaal. Met Pepe hebben we het zwembad bezocht. Dat is hier een heel ander genoegen dan in Eindhoven. Het zwembad is strikt ingedeeld in banen voor de lento´s en de rapido´s, de tijd is strikt beperkt tot 45 minuten en zonder gorro de baño (oftewel de ouderwetse vertrouwde badmuts, zelfs voor een man wiens dakbedekking toch nauwelijks aanleiding zou kunnen geven tot een verstopte zuiveringsinstallatie) en zapatillas (oftewel badslippers) kom je er niet in. Maar met bril ook niet, dus die moest ik weer afzetten. Jullie zullen begrijpen dat het even moeite heeft gekost voordat we dat georganiseerd hadden en eraan gewend waren. Maar we hebben onze meters gemaakt!
O ja, nog een nieuwtje, vanmorgen heb het heugelijke nieuws gehoord, dat ik tio abuelo word, of anders gezegd la hija de mi hermana wordt madre in het najaar en dan word ik dus oud oom, zover is het al met mij gekomen!
Tot Salsalamanca 3!
maandag, maart 13, 2006
Eerste week
Salsalamanca
Gisteren (za 12/3) heb ik mijn eerste hele week in Salamanca afgesloten met een bezoek aan salsacafé El Savor, afgeleid van El Sabor, dat smaak, plezier of vleugje betekent. Het is vlakbij het huis waar ik woon. Wilde niet te vroeg, want in Spanje wordt pas laat van het cena genoten, vaak zelfs pas om 22.30. Dus om een uur of elf, mijn dueña de la casa (oftewel hospita) kwam net thuis, ben ik erheen gegaan. Wat bij ons toch voornamelijk ´Stratum´ is, lijkt hier wel de halve stad te zijn. Het is op straat overvol met vooral jongeren, die zich met al hun jeugdige opgewondenheid en heel veel lawaai tussen de discotecas in de binnenstad op en neer begeven. Rond kwart over elf ga ik binnen. Ik blijk echt de enige echte bezoeker te zijn. Een percussie band bereidt een optreden voor, dat voor 24.00 uur staat aangekondigd, maar dat pas om 01.00 echt begint en in het programma lees ik dat het elke dag van de week het geval is met allerlei optredens, die vaker pas om 01.00 beginnen. Pas ruim na 12.00 komen de eerste bezoekers binnen, een heel gevarieerd en veelkleurig publiek, maar het duurt tot na een als de zaak zich echt goed vult. De sfeer is er heel gemoedelijk en plezierig, al wordt er heel erg veel gerookt. In m´n beste Spaans maak ik een enkel praatje en ontmoet een meisje dat ook wat beter Engels spreekt. Met een spetterend optreden van de band Kabiyesile, los caminos de tambor, komt de stemming er echt goed in, er wordt ook gedanst, maar pas na het einde van hun optreden is er ook salsa en merengue muziek. Daar kan ik nog net mooi en actief wat van meepikken voor ik tegen de klok van 3 en voor Spaanse begrippen dus erg vroeg....huiswaarts keer. Het is me wel opgevallen, dat ik met mijn 1.70 op de dansvloer ruimschoots over iedereen heen kan kijken, dat ben ik in Eindhoven niet gewend. Op straat is het dan nog steeds een even grote drukte en herrie als enkele uren daarvoor. Gelukkig ligt mijn kamertje aan een patio en heb ik er minder last van dan mijn huisgenoten.
Mi casa
Hoeveel hemden neem ik mee, hoeveel onderbroeken, hoeveel broeken, en wat nog meer voor 9 weken, ´t zijn me problemen......Vorige week vrijdag ben ik hier aangekomen. Eerst de vlucht vanuit Charleroi waar ik door Nanny, Luuk, Floor en Natasja naar toe ben gebracht. Het overgewicht kostte bijna net zoveel als de vlucht... Het sneeuwde bij vertrek en bij aankomst in Vallodalid om drie uur regende het a cantaros oftewel pijpenstelen en er lag ook nog overal sneeuw. Met de bus van het vliegveld naar het busstation en daar twee uur wachten op de bus naar Salamanca. Ik geniet van de bustocht over de Spaanse hoogvlakte in de prachtige avondzon. Tegen achten zet een taxi in Salamanca me af op de Plaza de la Contitución, ´n klein plein met de Torre del Aire, een 15e eeuwse gotische toren, middeleeuws met een Italiaanse uitstraling. Vanuit de 4e etage waar ik woon is er zicht op deze toren. Het gebouw heeft een klassieke uitstraling, hoewel het pas ruim een jaar of 30 oud schijnt te zijn.
Mijn duaña de casa heet me hartelijk welkom, laat me mijn kamer zien, verwent me met een cena en zet ook een grote pot thee voor me. M´n kamertje is klein (2 x 3 m) maar met een prima ligging aan de achterzijde aan een patio. Zie foto. Hoewel het voor mij behalve een slaap- ook een werkkamertje is, maakt het verder niet uit. Ik mag gebruik maken van alle voorzieningen, el salon (juist de huiskamer), el zeer ruime baño met bad en toilet en la cosina waar we ontbijten. En het leven speelt zich ook in dit land grotendeels buitenshuis af. Waar ik heel blij mee ben is de supergrote kast en het prikbord boven m´n burootje. Daar gaan meteen de foto´s op van thuis en de tekeningen van huisgenootje Nienke.
Hoewel Maria Antonia Plaza Veiga (59 jaar, ongehuwd) ook met Engels wel redelijk overweg kan, spreken we meteen af dat we dat tot het minimum zullen beperken..... Later in de week zijn er wel momenten, dat ik deze afspraak vervloek.....
De maaltijden, desayuno, comida en cena
Maria Antonia ontvangt al 12 jaar studenten voor kortere of langere tijd. Met mij is er nog een Zuid Afrikaans meisje van 22 uit Johannesburg, dat er al sinds oktober is en deze week haar examens gaat doen. Ze vertrekt binnenkort naar de Canarische eilanden en later naar New York om verder te gaan werken in de toerisme sector. Verder nog 2 Venetiaanse Italiaantjes, die een maandje blijven en naar Balearen eiland Formentera vertrekken om daar te gaan werken. Vandaag is er ook nog een jonge Zwitser bijgekomen, dus vanaf morgen zitten we met 6 aan tafel.
´s Morgens is het volgens Spaanse traditie eenvoudige ontbijt, een paar tostados uit de tostador, glaasje zumo de naranja, koffie of thee. Heb er zelf wat kaas bij georganiseerd. Zeker in de eerste dagen was het erg wennen, want de hoofdmaaltijd van de dag la comida is vervolgens pas om half drie, terwijl het op school toch om 12 uur lunchtijd is. Die wordt opgediend in de salon en bestaat doorgaans uit 2 platos oftewel gangen met een toetje, postre. Onze dueña kan erg goed koken en heeft er ook plezier in. Zo had ze vandaag op zondag eerst een gerecht met heerlijk gekruide aardappelpuree met chorizoworst, gebruind in de oven. Vervolgens lomo de cerdo (varken is een van de specialiteiten van deze streek), met gepaneerde en gebakken schijfjes courgette en een groene salade. Bij de hoofdgangen is er altijd brood. Als postre een fraaie tarta de manzanas met daarbij een keuze uit haar likeurcollectie (meloen, perzik, framboos enz). Er wordt ruim tijd genomen voor het comida. Meestal is ook nog de televisie aan, zodat de gasten ook op die manier nog hun taalvaardigheid kunnen vergroten, op de hoogte blijven van het laatste nieuws en een quiz van niveau over Rembrandt en Mozart. Doordeweeks is het wat eenvoudiger, maar altijd dus twee platos en toetje.
´s Avonds eten de Spanjaarden nog een keer warm, la cena en dat is niet voor negen of tien uur ´s avonds. Ik heb er de afgelopen week al de gewoonte van gemaakt om daar niet aan mee te doen, maar met medestudenten in een van de vele bars bijv. een cerveza of beter una caña (tap biertje) te drinken en daarbij enkele tapas uit te kiezen, bij elke consumptie kun je er een uitkiezen. Met enkele tapas heb je vaak echt meer dan voldoende gegeten. Het lijkt wel of de bars en restaurants met elkaar concurreren, ze maken echt de lekkerste dingen klaar, allerlei soorten tortillas, vissalades, kaasflapjes, kleine gerechtjes met aardappels. Ook daar is stokbrood naar behoefte bij. Bij mijn eerste tapa avontuur vroeg ik om la cuenta en kreeg vervolgens nog een cerveza, mijn uitspraak was het nog niet helemaal. Nu weet ik dat je in een bar nooit om de cuenta vraagt, wel in een restaurant.
De school Mester
Het huis waar ik woon ligt op korte loopafstand van het hartje van de stad, het Plaza Mayor en ook bij de belangrijkste provinciegebouwen van de provincie Salamanca met het paleis van justitie en het hoofdpostkantoor, het is bij mij om de hoek. Het ideale van deze stad ( 175.000 inwoners, 45.000 studenten) dat alles erg overzichtelijk en goed en gemakkelijk te bereiken is. Vorige week zondagavond om 6 uur heb ik de entree toets gedaan op school, die dus ook 3 minuten lopen van mijn kamer ligt. Ik heb mezelf daarbij klaarblijkelijk zo overtroffen, dat ik de beginnersklas over mocht slaan.....viel niet tegen. Maandagmorgen om half tien begonnen de lessen, elke dag 4 lessen van 50 minuten, eerst 2 uur grammatica en dan 2 uur conversatie met een korte pauze ertussen. Om kwart over een zijn de lessen afgelopen, je kunt dan nog van het computerlokaal of de bibliotheek gebruik maken. Tussen 2 en 4 is de school gesloten en dan organiseert de school nog allerlei conferencias, lezingen over cultuur, films, maar ook een clase de cocina om tapas te leren maken, salsaworkshops en excursies. Zo heb ik deze week met een grote groep studenten aan een tapastour deelgenomen, aan de clase de cocina, een stadsexcursie, maar ook een lezing over Murillo en Zurbaran en over Spaanse literatuur van na de burgeroorlog, o ja y todo en español......
In mijn klasje zitten 10 leerlingen. Een gepensioneerde wegenbouwingenieur uit Zwitserland, die met zijn vrouw volgend jaar een reis door Zuid Amerika wil gaan maken en hier 9 maanden blijft, een Amerikaanse, chemisch ingenieur, die lang in Duitsland heeft gewerkt en binnenkort weer terugkeert naar de VS. Dan is er nog die professor formación social en asesor de estudios uit Eindhoven die tot begin mei mee mag doen. Een jongen uit Duitsland die zijn sociale dienstplicht heeft vervuld en de andere jongeren, 4 meisjes en 2 jongens komen uit Nederland, schoolverlaters, uitgeloot voor geneeskunde ( op0.08 geen 8 gemiddeld), weet nog niet wat ik wil, weet wel wat ik wil, maar eerst nog een jaar wat anders. Stuk voor stuk aardige gasten, maar met de 2 andere twee mayores trek ik het meeste op.
De grammatica docente is prima, legt goed uit, articuleert uitstekend en brengt veel afwisseling in de lessen. Dat is goed voor de hele klas, maar vooral ook voor de jongeren, die niet altijd even uitgeslapen verschijnen en daardoor toch wakker worden gehouden (of gemaakt).
De conversatie lessen door Jesus (jawel, maar hij wil er niet mee vergeleken worden) zijn ook boeiend omdat er o.a. heel veel praktische zaken worden uitgelegd en besproken, zaken die je elke dag kunt gebruiken, zoals het afrekenen in een cafe of het leren (onderkennen natuurlijk) van scheldwoorden en culturele gewoonten. Daarnaast spreken de ´debates´ over speciale ´temas´ een docent maatschappijleraar natuurlijk ook aan. En en passant worden met de nodige frustraties de preterito imperfecto en de indefinitivo ook nog geoefend.
Ook hier loop je natuurlijk tegen de beroemde ´Schwere Wörter´ aan. Daar nog een anecdotisch voorbeeld van. Mijn klasgenoot is gepensioneerd. Het leek me geen gekke gedachte daarvoor het Spaanse zelfstandige naamwoord ´pensionado´ te reserveren. Een gepensioneerde is echter een ´jubilado´ (wat bij mij weer meer de associatie met een jubilaris opriep). Terwijl een pensionado weer het spaanse woord voor kostschool of pensionaat is. Mijn dueña de la casa begreep mij toch niet helemaal toen ik vertelde dat mijn Zwitserse klasgenoot, een pensionado is……. Maar soms is het ook wel weer helemaal raak. Zo is een perforator toch echt een perforador…..en word je zo aangemoedigd om het zo toch maar te proberen.
Huiswerk
Ik wijd er een apart kopje aan, want ook dat is weer een nieuwe belevenis sinds vele jaren, alhoewel de doorsnee leraar daar normaal ook wel van mag genieten. Stukjes vertalen, stukjes schrijven, alles in het Spaans. Het hoort er allemaal bij en ik ben er nu in het begin veel tijd mee kwijt. Zo heb ik deze zondag (12 maart) voor een groot deel besteed aan de studie, invuloefeningen en het schrijven van een opstel in het Spaans over mis último vacaciones en dan liefst met allemaal verschillende tijden. En door het volgen van de extra conferencias en het luisteren naar Radio Tormes, jawel het lokale radiostation, genoemd naar de rivier die door de stad stroomt, komt het Spaans er steeds beter in, ga je het beter volgen en worden er af en toe al Spaanse gedachten gevormd. Met de mayores hebben we de afgelopen week, naast Duits en Engels ook bewust in het Spaans al met elkaar geconverseerd, met name de laatste dagen van de week, ging niet al te snel, maar wel met begrip voor elkaars gestuntel en met elkaars steun.
De stad
Toen ik vorige week zaterdag voor het eerst weer op het Plaza Mayor van Salamanca kwam wist ik meteen dat dit het ook was waarom ik deze stad heb uitgekozen, ook al zal in het onderbewuste de speciale klank van de naam Salamanca misschien wel een rol meegespeeld hebben.
Het Plaza Mayor is ongetwijfeld een van de bijzonderste en mooiste pleinen die er op de wereld zijn. Jesus vertelde osn dat het in de vele jaren die hij hier al woont maar 2 keer voorkwam dat hij op het plein kwam er niemand was. Er zijn altijd mensen, ze staan of zitten ergens en op de een of andere manier heb je bij dit plein echt het gevoel, zo hoort een plein te zijn (dat kun je helaas van misschien wel de meerderheid van de Pleinen niet zeggen....
En de meest fantastische tijd, wanneer wij in Nederland aan de warme maaltijd zitten, is het pasear, dat vanaf een uur of 5 begint en doorgaat tot tenminste 9 uur. Alles en iedereen op straat op het plein, om te wandelen en te kletsen, een bar te bezoeken of bij goed weer op een van de terrassen op het Plaza.
De eerste dagen was het hier overigens heel erg koud en heeft het ook nog een enkele dag flink geregend, maar afgelopen zaterdag was het ineens bijna 19 graden en een hele zonnige dag. Omdat het hier toch een landklimaat is, kan het ´s avonds en ´s nachts heel koud worden.
Alle straten in de stad komen uiteindelijk uit bij de Plaza Mayor, maar het hele centrum gebied is geweldig, wat structuur betreft, met de oude universiteit, los nueve en de oude catedrales, de Romeinse brug over de Tormes, het beroemde Casa de las Conchas. Een grotendeels autovrij centrum. En wat het wel heel bijzonder maakt, voor wat betreft de sfeer is de aanlichting van alle belangrijke gebouwen van de stad ´s avonds. En dat geldt zeker voor het Plaza Mayor. Dat blijft iets betoverends en heel feeërieks hebben oftewel maravilloso!